Wees als Hansje Brinker
Het woord ‘mantelzorg’ bestaat niet in andere talen. Niet in het Engels, Duits, Spaans, Arabisch of in het Japans. Maar natuurlijk wordt daar ook zorg aan naasten verleend. Hier is het woord mantelzorg begin jaren zeventig geïntroduceerd door Johannes Hattinga Verschure, medicus en scheikundige. Het is zo’n mooi Nederlands woord dat op termijn vast internationaal naam gaat maken. Zoals een woord als ‘baas’ dat heeft gedaan, ‘polder’ of het woord ‘dijk’. Dat laatste spreekt in ons Rivierenland natuurlijk meer tot de verbeelding.. Maar voordat we ons focussen op de internationale lancering van het woord mantelzorg, moeten we ons voorlopig eerst maar richten op West Betuwe en Nederland. Want ook hier heeft het begrip mantelzorg nog niet zo’n status als ‘dijk’ bereikt.
Zeker in een rivierrijke gemeente als West Betuwe kan niemand om de dijken heen. De dijken zijn een vast gegeven in het landschap, je kan er heerlijk op fietsen en zij zorgen er nagenoeg ongemerkt voor dat wij allen veilig kunnen leven, werken en genieten in de vele kernen die de gemeente West Betuwe rijk is. Kinderen krijgen van jongs af aan verhaaltjes mee over het belang van dijken en hoe een jongetje genaamd Hansje Brinker de polder redt door zijn vinger in de dijk te stoppen. We hebben waterschappen, dijkgraven en een hele structuur ingericht om te zorgen dat de dijken niet breken.
Naast dat zowel ‘dijk’ als ‘mantelzorg’ twee typisch Nederlandse woorden zijn, is een vergelijking tussen die twee op meer punten niet eens zo gek. Ook mantelzorgers zorgen er voor dat wij hier kunnen blijven wonen, naar school gaan, werken en genieten. Zij nemen zorg op zich voor een naaste. Ze doen dit vaak langdurig en zijn bij weer en wind beschikbaar. Zij zorgen ervoor dat betaalde zorg beperkt blijft. Zij maken veilig wonen in een eigen vertrouwde omgeving langer mogelijk. We hebben in West Betuwe zelfs een (beperkte) ondersteuningsstructuur die vergelijkbaar is met de ondersteuning van de dijken! De gemeente West Betuwe is het Waterschap, de consulent mantelzorg van Welzijn West Betuwe is de dijkgraaf en het Team Sociaal springt in als er reparaties uitgevoerd moeten worden.
In deze structuur is ook een rol voor jou weggelegd. Net als Hansje Brinker moeten er ook mensen zijn die de mantelzorger ondersteunen. Mensen die de mantelzorger helpen als het nodig is. Die met een schuin oog kijken of alles nog goed gaat, of er geen water over de dijk komt. Die hulp bieden als het nodig is. Mensen die het verhaal over en het belang van mantelzorg delen. Dit zijn dorps- of buurtgenoten, buren, vrienden, collega’s, werkgevers, bekenden en onbekenden van de mantelzorgers. Zij vormen de echte onmisbare ondersteuningsstructuur. Mantelzorgers geven zorg met alle liefde. Maar het is voor hen soms ook zwaar. Voor een mantelzorger kan de druk te zwaar worden, ook een mantelzorger kan breken. Het is aan ons allen om ervoor te zorgen dat dit niet gebeurt, dat mantelzorg een liefdevolle taak blijft en dat hen het water niet tot aan de lippen stijgt. Als we dit met z’n allen blijven doen heeft West Betuwe er naast de dijken een kenmerkende eigenschap bij.
Net als Hansje Brinker.
Marco van Westerlaak
Directeur-bestuurder